Bezsenność a inne choroby – jak bezpiecznie leczyć i jak poprawiać jakość życia pacjentów?
Według ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), bezsenność jest jedną z najczęściej diagnozowanych dolegliwości, zaraz po bólu. Objawy bezsenności w wywiadach epidemiologicznych stwierdza się u 30–50% badanych dorosłych osób. U 16–21% badanych objawy występują co najmniej trzy razy w tygodniu lub stale. Około 15% osób dorosłych w populacji ogólnej zgłasza, że objawy bezsenności istotnie wpływają na ich funkcjonowanie i samopoczucie w ciągu dnia. Osoby cierpiące na bezsenność skarżą się na trudności w zasypianiu, utrzymaniu snu, zbyt wczesne budzenie się lub sen o złej jakości, który nie daje wypoczynku. Aby te objawy były traktowane jako nieprawidłowe, zaburzenia snu muszą prowadzić do gorszego samopoczucia lub zaburzać funkcjonowanie w ciągu dnia. Według najnowszych badań aż 78% Europejczyków ma trudności z przespaniem całej nocy, a w naszym kraju 34 %. dorosłych Polaków przyznaje, że sypia jeszcze gorzej niż przed pandemią.
Przewlekła bezsenność zmienia mózg, a u osób z przewlekłą bezsennością nie dochodzi do wyłączenia wszystkich obszarów mózgu nieaktywnych podczas snu. Z kolei w dzień nie wszystkie obszary mózgu są w pełni aktywne. Osoby cierpiące na bezsenność w ciągu dnia gorzej funkcjonują intelektualnie, ale też mają zaburzoną regulację emocji. Przewlekle utrzymujące się zaburzenia snu zwiększają też ryzyko innych problemów zdrowotnych, w tym przede wszystkim chorób sercowo-naczyniowych, zaburzeń metabolicznych, jak otyłość i cukrzyca, schorzeń psychicznych, przede wszystkim depresji. Ten wielowymiarowy problem wymaga odpowiedniego i bezpiecznego leczenia opartego na terapii behawioralnej oraz nowoczesnej farmakoterapii prowadzonej według ściśle określonych reguł i wsparcia specjalistów zajmujących się na co dzień leczeniem zaburzeń snu.
Zagadanienie to zgłębią wybitni eksperci: prof. Marek Postuła, prof. Adam Wichniak, prof. Monika Białecka, dr Małgorzata Czajowska-Malinowska. Przeprowadzają interdyscyplinarną dyskusję omawiając leczenie bezsenności u różnych pacjentów, w tym m. in.:
pacjentów z dolegliwościami bólowymi,
pacjentów z depresją,
pacjentów z dolegliwościami neurologicznymi,
pacjentów z bezdechem sennym i zaburzeniami oddychania.
EKSPERCI
prof. dr hab. n. med. Marek Postuła - kardiolog, specjalista chorób wewnętrznych. Jest propagatorem zdrowego trybu życia, a na co dzień aktywnie uprawia kolarstwo. Od dziecka jeździ na nartach, a od kilku lat doskonali swoje umiejętności na kitesurfingu. Zawodowo zajmuje się kardiologią sportową i pomaga osobom aktywnym bezpiecznie oddawać się swoim pasjom. Pracuje w Zakładzie Farmakologii Klinicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego i pełni funkcje Kierownika Pracowni Farmakogenomiki, gdzie zajmuje się zagadnieniami związanymi z poszukiwaniem nowych biomarkerów pomocnych we wczesnej prewencji i diagnostyce chorób układu sercowo-naczyniowego, także u sportowców. Jest założycielem międzynarodowej grupy badawczej I-COMET (International Cardiovascular and Cardiometabolic Research Team) skupiającej naukowców i klinicystów z Polski, Austrii, Włoch, Holandii oraz Brazylii.
prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Adam Wichniak - lekarz, specjalista psychiatra. Pracuje w Instytucie Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, gdzie pełni funkcję Kierownika III Kliniki Psychiatrycznej. Prowadzi badania naukowe koncentrujące się na metodach leczenia i diagnostyki schizofrenii, depresji i zaburzeń snu. Obok specjalizacji z psychiatrii odbył szkolenie i uzyskał certyfikat medycyny snu Polskiego Towarzystwa Badań nad Snem, certyfikat psychoterapeuty poznawczo-behawioralnego Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej oraz licencję EEG Polskiego Towarzystwa Neurofizjologii Klinicznej.
prof. dr hab. n. med. Monika Białecka - specjalista w zakresie neurologii, ze szczególnym uwzględnieniem choroby Parkinsona, bólu przewlekłego. Studia medyczne ukończyła w 1991r. na Wydziale Lekarskim Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie, od 1992 pracownik Katedry Farmakologii Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie. Za cykl prac w 2009 r. uhonorowana nagrodą "Zachodniopomorski Nobel” w dziedzinie medycyny. Zachodniopomorski Nobel jest to prestiżowa nagroda dla zachodniopomorskiej nauki, nadawana od 2001 r. przez Kapitułę Zachodniopomorskiego Klubu Liderów Nauki. Wielokrotne nagrody naukowe indywidualne i zespołowe Rektora PAM/PUM. W latach 2016/2017, 2017/2018 oraz 2018/2019 uznana za Najlepszego Nauczyciela Akademickiego Wydziału Lekarskiego. Autorka i współautorka wielu artykułów oraz podręczników, w tym redaktor naczelny i współautor podręcznika: "Interakcje leków w neurologii" Via Medica 2015r., „Leczenie bólu przewlekłego u pacjentów z wybranymi współistniejącymi jednostkami chorobowymi” Via Medica 2020r. Członek krajowych i zagranicznych towarzystw neurologicznych i farmakologicznych.
dr n. med. Małgorzata Czajkowska-Malinowska - Kierownik Oddziału Chorób Płuc i Niewydolności Oddychania z Pododdziałem NWM i Pododdziałem Zaburzeń Oddychania w Czasie Snu, Kierownik Centrum POChP i Niewydolności Oddychania Kujawsko-Pomorskiego Centrum Pulmonologii w Bydgoszczy, doktor nauk medycznych, internista, specjalista chorób płuc, ekspert Medycyny Snu (Certyfikat PTBS).
Prezes Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc (PTChP), Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Badan nad Snem, Członek European Respiratory Society (ERS), Współautorka Zaleceń PTChP, m.in. Zaleceń dotyczących rozpoznawania i leczenia zaburzeń oddychania w czasie snu (ZOCS). Członek Zespołu ds. pulmonologii powołanego przez Ministra Zdrowia (2011). Ekspert medyczny w pracach grup roboczych MZ, AOTMiT, NFZ, WHO. Autorka publikacji z zakresu pneumonologii i promocji zdrowia, uczestnik wielu międzynarodowych prac wieloośrodkowych. Wykładowca szkoleń przeddyplomowych i podyplomowych dla lekarzy w ramach specjalizacji z chorób płuc, balneologii i medycyny rodzinnej. Fundator i Prezes Zarządu Fundacji ODDECH NADZIEI dla Cierpiących na Schorzenia Płuc i Oskrzeli, w latach 2003 - 2010 r. wice-przewodnicząca Społecznej Rady Osób Niepełnosprawnych przy Prezydencie Bydgoszczy.